وبلاگ

تمامی صفحاتی که در اینترنت مشاهده می‌کنید، از طریق یک شناسه یکتا و منحصربه‌فرد از سایر صفحات متمایز می‌شوند. این شناسه، آدرس اینترنتی یا همان URL است که مخفف Uniformed Resource Locator می‌باشد. با ما در این مقاله همراه باشید تا با این مفهوم آشنا شویم.

وقتی می‌خواهید وب‌سایتی برای خود یا فرد دیگر ثبت نمایید، نیاز به دو عنصر اصلی دارید :

• دامنه
• هاست

دامنه

یک نام دامنه تشکیل شده است از پروتکل‌های وب، نام دامنه و نام دامنه‌های سطح بالا. به آدرس زیر دقت کنید :

http://www.kelaseno.ir

پروتکل وب در این نشانی اینترنتی، یکی http است که معرف HyperText Transfer Protocol می‌باشد. دیگری www که نماینده این است که این صفحه یک صفحه وب است. معمولا پروتکل‌های www قید نمی‌شود. پس این نشانه نیز درست است :

http://kelaseno.ir

همچنین، پروتکل http نیز حالت امنی دارد که با فعال کردن استانداردهای SSL / TLS می‌توان اطلاعات ارسالی و دریافتی را رمزگذاری کرد. در این حالت این پروتکل به https تغییر خواهد کرد. در بسیاری از موارد، می‌توان از درج این پروتکل‌های نیز صرف نظر کرد. چرا که معمولا طراحان وب‌سایت در قسمت تنظیمات سایت این پروتکل را به صورت پیش‌فرض تعیین می‌کنند و اگر لازم باشد فقط با پروتکل https آن را اجرا خواهند کرد. پس آدرس زیر نیز صحیح است :

kelaseno.ir

kelaseno نام دامنه (سطح پایین) است که معمولا با نام شرکت، افراد، ادارات و … همخوانی دارد. این نام توسط افرادی که می‌خواهند وب‌سایت ایجاد نمایند تعیین می‌شود.

ir نام دامنه سطح بالاست که برای شرکت‌های تجاری com، برای سازمان‌های دولتی gov، برای سازمان‌های غیر دولتی org و … است. این نام‌ها توسط سازمانی به نام مرجع تخصیص شماره‌های اینترنتی (IANA) تعریف می‌شوند. برای کشورها نیز از دامنه‌های دوحرفی مثل ir برای ایران، us برای آمریکا، jp برای ژاپن و … استفاده می‌گردد. به این دامنه‌ها Top Level Domain یا TLD می‌گویند.

هاست

وقتی انتخاب نام دامنه به اتمام رسید، می‌بایست فایل‌های وبی که ایجاد شده‌اند روی یک کامپیوتر که همیشه آنلاین می‌باشد قرار گیرند. به این رایانه، سرور می‌گویند.

همانگونه که گفته شد، سرور یک رایانه است. پس دارای حافظه‌های جانبی (Hard Disk | Solid State Disk)، حافظه اصلی (RAM)، پردازنده (CPU) و … هستند. به این قطعات سخت‌افزاری منابع سرور گفته می‌شود. شرکت‌های ارائه دهنده هاست، این منابع را معمولا به صورت سالانه به شما اجاره می‌دهند.

با خرید هاست، در واقع شما قسمتی از پردازنده، حافظه اصلی و فضای ذخیره‌سازی اطلاعات را خریداری می‌کنید. فایل‌های خود را روی سرور بارگذاری (Upload) می‌کنید و این فایل‌ها و بانک‌های اطلاعاتی روی حافظه جانبی به صورت دائم ذخیره می‌شوند. با هر فراخوانی وب‌سایت شما، این فایل‌ها به حافظه اصلی (RAM) منتقل شده، توسط پردازشگر سرور پردازش شده و نتیجه نهایی در قالب صفحات وب، از طریق رسانه‌های ارتباطی مانند کارت شبکه، کابل و یا امواج رادیویی به کاربران می‌رسند و در رایانه یا موبایل کاربر نمایش داده می‌شوند.

هر کامپیوتر سرور، در شبکه وب جهانی دارای یک شناسه عددی به نام IP است که با آن شناسه شناخته می‌شود.

نحوه عملکرد

بعد از خرید دامنه و هاست، باید در تنظیمات هاست خود، دامنه مربوطه را با هاست پیوند دهید. اکنون سرور به نام دامنه شما یک آدرس IP اختصاص می‌دهد. این کار توسط سیستم تبدیلی به نام DNS صورت می‌گیرد و این IP در بانک‌های اطلاعاتی وب سراسری ذخیره شده و از این پس سایت شما با این آدرس IP شناخته می‌شود و بالعکس.

وقتی شما در نوار آدرس مرورگر آدرس اینترنتی خاصی را جستجو می‌کنید، در اصل یک درخواست HTTP ایجاد می‌کنید. ابتدا توسط DNS این آدرس به شماره IP تبدیل شده که تعیین می‌کند دنبال چه سایتی و روی کدام سرور هستید و سپس بر اساس الگوریتم‌های مسیریابی، درخواست شما به سرور مربوطه ارسال شده، پردازش روی آنها صورت گرفته، صفحه وب مربوطه استخراج شده و سپس به سیستم کاربر بازگشت داده می‌شود.

URL

ممکن است شما روی سرور، چند فایل وب و چند پوشه بارگذاری کرده باشید. قاعدتا هر فایلی نام مختص به خود را دارد و نمی‌تواند تکراری باشد. به شکل زیر نگاه کنید :

اگر کاربر، فقط نام سایت مثل kelaseno.ir را در نوار آدرس مرورگر درج نماید، به صورت پیش‌فرض فایل index.html نمایش داده خواهد شد. فایل index مبتنی بر یک قرار داد است که فایل پیش‌فرض صفحات وب باشد (می‌توان در تنظیمات سایت، آن را تغییر داد).

اما اگر بخواهیم به فایل دیگری مثل shop.html دسترسی داشته باشیم اینجاست که مفهوم URL به کار می‌آید. علاوه بر نام دامنه، باید نام هر برگه نیز در ادامه آن افزوده شود. برای این کار، باید به شکل زیر اقدام نماییم :

kelaseno.ir/shop.html

حتی می‌توان به محتویات پوشه نیز دست یافت. بر فرض اگر درون پوشه assets یک فایل به نام signup.html باشد، به صورت زیر می‌توان به آن دسترسی داشت :

kelaseno.ir/assets/signup.html

چنین آدرس‌هایی که شامل نام دامنه (و احتمالا نام پوشه و فایل‌های دیگر) هستند و برای فراخوانی صفحات وب، پوشه‌ها و سایر منابع تحت وب هستند URL نام دارند.

پارامترها

علاوه بر مواردی که قبلا ذکر شد، یک آدرس اینترنتی می‌تواند شامل پارامترها نیز باشد. پارامترها مولفه‌هایی هستند که به آدرس فراخوانی شده ارسال می‌شوند (پاس داده می‌شوند). پارامترها، با علامت ? تشخیص داده می‌شوند. هر عبارتی که بعد از ? آورده می‌شود پارامتر هستند.

پارامترها به صورت زوج‌داده‌هایی هستند که شامل کلید – مقدار می‌باشند. آدرس اینترنتی زیر فایل signup.html از پوشه assets را فراخوانی کرده و کلیدهای username و password را به ترتیب با مقدارهای admin و 123 به آن ارسال می‌کنند.

kelaseno.ir/assets/signup.html?username=admin&password=123

همانگونه که مشاهده می‌کنید برای نسبت دادن هر مقدار به کلید مربوطه‌اش از علامت = استفاده می‌شود. هر پارامتر نیز با علامت & از پارامترهای دیگر تفکیک می‌شود.

فراخوانی آدرس به صورت نسبی و مطلق

اگر دو فایل در یک مسیر قرار گرفته باشند، آدرس هر فایل نسبت به دیگری به دو روش نسبی و مطلق می‌تواند تعریف شود. به شکل زیر توجه کنید :

اگر بخواهیم از طریق فایلی مثل index.html، فایل هم‌مسیری مثل gallery.html را با یک پیوند فراخوانی کنیم، در روش آدرس‌دهی مطلق حتما باید آدرس کامل URL را بنویسیم. با فرض اینکه فایل‌ها در سایت kelaseno.ir تعریف شده باشند داریم :

<a href="https://kelaseno.ir/gallery.html">گالری</a>

نکته : برای درک بیشتر دستورات پیوند (تگ a)، این مقاله را بخوانید.

اما فایل gallery.html چون در همان مسیر فایل index.html است، می‌توان آن را به صورت آدرس‌دهی نسبی نیز فراخوانی کرد. در این صورت داریم :

<a href="./gallery.html">گالری</a>

علامت نقطه قبل از این نوع آدرس‌دهی به منزله همین مسیر است. می‌توان از به‌کاربردن آن صرف نظر کرد. پس کد زیر نیز صحیح می‌باشد :

<a href="gallery.html">گالری</a>

اما اگر فایل مقصد، نسبت به فایل فراخوان‌کننده در پوشه‌ای بالاتر باشد می‌توان از علامت دونقطه (..) پیش از نام فایل نیز استفاده کرد. این علامت به معنای مسیر (پوشه) بالادستی است. با توجه به شکل فوق، اگر فایل index.html درون پوشه assets می‌بود و می‌خواستیم فایل gallery.html را که در مسیر بالادستی قرار داشت، فراخوانی نماییم در این صورت پیوند به صورت زیر آدرس‌دهی می‌شد :

<a href="../gallery.html">گالری</a>

به ازای هر پوشه بالادستی، می‌توان از علامت دونقطه استفاده کرد. پیوند زیر، فایل gallery.html را از دو پوشه بالادست خود فراخوانی می‌کند.

<a href="../../gallery.html">گالری</a>

بخش‌ها و شناسه‌ها

یکی از صفت‌هایی که می‌توان برای هر عنصر (تگ) در صفحات وب تعریف کرد، صفت id یا همان شناسه است که در هر صفحه یکتا می‌باشد. در دستورات CSS و اسکریپت‌ها برای فراخوانی یک شناسه از علامت # استفاده می‌شود. اگر بخواهیم پس از فراخوانی یک آدرس اینترنتی، صفحه مورد نظر به بخشی که دارای شناسه مد نظر است پیمایش (Scroll) شود باید در فراخوانی آدرس اینترنتی نام شناسه را نیز درج کرد. مثال زیر فایل news.html را فراخوانی کرده و سپس به بخشی که شناسه آن sport-news می‌باشد پیمایش می‌شود.

kelaseno.ir/news.html#sport-news